واردات   (Import)   به معنی ورود کالا به قلمرو گمرکی یک کشور است که انواع آن عبارتند از: واردات قطعی، واردات موقت، کالای مرجوعی ، ترانزیت (داخلی و خارجی).

 واردات قطعی : دارای انواع روش‌ها می باشد که اهم آن عبارتند از :

1- واردات از محل ارز خریداری شده از سیستم بانکی جهت گشایش اعتبار

2- واردات با ارز آزاد جهت گشایش اعتبار

3- واردات در مقابل صادرات از محل پروانه صادراتی به نام شخص صادرکننده (غیرقابل واگذاری)

4- واردات در مقابل صادرات با ارائه پروانه صادراتی به نام شخص صادرکننده یا به نام دیگری با واگذاری رسمی (حق واگذاری به غیر برای یکبار وجود دارد.)

5-  واردات بصورت بدون انتقال ارز از محل سرمایه گذاری خارجی پس از تائید وزارت امور اقتصادی و دارائی

6-  واردات به صورت بدون انتقال ارز از محل فهرست اقلام مجاز اعلام شده.

7-  واردات به صورت بدون انتقال ارز از محل مصوبات کمیسیون ۴ نفره مستقر در وزارت بازرگانی

واردات موقت : ورود موقت نوع دیگری از واردات است و معنای آن اینست که گاهی بعضی از کالاها به منظور معینی موقتاً به کشور وارد می‌شوند و پس از مدتی که منظور فوق تامین شد از کشور خارج می‌گردند. مانند: کالاهای خارجی که جهت شرکت در نمایشگاه‌های بین المللی وارد می‌شوند. کالاهایی که برای تعمیر و تکمیل وارد می‌شوند. دستگاه‌های فیلمبرداری و عکسبرداری هوایی و مطالعات علمی یا فنی و غیره. وسایط نقلیه و محفظه‌های مخصوص حمل کالا. کالاهایی که طبق قراردادهای گمرکی بین‌المللی بطور موقت وارد می شوند.

کالاهای مرجوعی : کالاهایی هستند که وارد کشور شده و بنا به دلایلی به خارج از کشور برگردانده می شوند. کالاهای مرجوعی در اصل جزء واردات غیرقطعی و موقت طبقه بندی می‌شوند.

ترانزیت خارجی عبارت از این است که کالای خارجی به منظور عبور از خاک ایران از یک نقطه مرزی کشور وارد و از نقطه مرزی دیگر خارج شود. این نوع کالاها جزء واردات و صادرات قطعی محسوب نمی شوند. ترانزیت داخلی عبارت از آن است که کالای گمرک نشده از گمرک‌خانه مجاز به گمرک‌خانه دیگری حمل و نقل شود مثلاً حمل کالا از یک گمرک مرزی یا داخل کشور به گمرک دیگری در داخل کشور.

تشریفات مربوط به واردات کالا

الف)   برای ترخیص از گمرک صاحب کالا یا نماینده قانونی او باید اسناد و مدارکی را به گمرک ارائه دهد.

   این اسناد و مدارک بر حسب مورد به شرح زیر می باشند :

1. قبض انبار یا ترخیصه و در جایی که لازم باشد هم قبض انبار و هم ترخیصه.
2. بارنامه حمل (جایی که کالا به صورت بار حمل و نقل شده)
3. سیاهه خرید (Invoice  )
4. گواهی مبدا (Certificate of Origin  ) 
5. مجوز ورود (حسب مورد راجع به کالای مشروط یا (غیر مجاز)
6. گواهی بهداشت یا سایر گواهیهای صحی (حسب مورد)
7. گواهی موسسه استاندارد در مواردی که ورود کالا موکول به رعایت استاندارد اجباری شده است.
8. سیاهه عدلبندی (Packing list  ) حسب مورد. 
9. پیش فاکتور یا (Proforma Invoice  ) در مواردی که لازم باشد.
10. احکام معافیت  یا استفاده از تخفیف در حقوق و عوارض ورودی یا هر یک از این اقلام حسب مورد. 
11. سایر گواهی‌ها مثل گواهی بازرسی یا وزن و آنالیزکالا هر گاه طبق مقررات تسلیم چنین مدارکی به گمرک پیش بینی شده باشد.
12. اصل و فتوکپی کارت بازرگانی (با رعایت مستثنیات) 
13. اصل و فتوکپی وکالتنامه برای اشخاصی که به گمرک مراجعه و کالا اظهار و مرخص مینمایند. 
14. اصل و فتوکپی کارت حق العملکاری برای اشخاصی که به وکالت از طرف صاحبان کالا به اظهار و ترخیص کالا از گمرک اقدام می‌نمایند.
15. معرفی نامه رسمی برای اشخاصی که به نمایندگی از طرف صاحب کالا مراجعه مینمایند. 
16. اعلامیه فروش ارز در مواردی که کالا از طریق ثبت سفارش در بانک اعم از اعتبارات اسنادی یا بروات اسنادی سفارش و وارد شده است.
17. کاتالوگ یا بروشور در مواردی که تشخیص کالا در گمرک به اعتبار این اوراق تسهیل می شود. 

ب) اظهار کننده باید اظهار نامه ورودی که گمرک برای منظورهای مختلف بخصوص برای مصرف (ورود قطعی) در اختیار صاحبان کالا قرار می دهد تنظیم نماید.

اظهار نامه ورودی متضمن اطلاعات زیر است :

1-       مشخصات صاحب کالا (نام و نام خانوادگی، شماره کارت بازرگانی، آدرس و . . .)

2-       مشخصات اظهار کننده

3-       مشخصات مرز ورود و تاریخ ورود

4-       وسیله حمل

5-       مشخصات اسناد ارائه شده در بدو ورود به کشور (شماره و مشخصات مانیفست، بارنامه،کارنه یا اظهارنامه اجمالی . . .)

6-       مشخصات قبض انبار و محل تگهداری کالا

7-       مشخصات و نوع معامله (از طریق اعتبارات اسنادی / بروات اسنادی / یا فارغ از سیستم بانکی)

8-       شرایط خرید – نوع ارز – اجزای تشکیل دهنده قیمت کالا در گمرک (بهای خرید در مبدا، کرایه حمل حق باربری،حق ثبت سفارش و . . .)

9-       مشخصات محموله

تشریفات مربوط به خرید کالا

مراحل ثبت سفارش:

1. اخذ پروفرما (Proforma  ) از شرکت فروشنده.
2. مراجعه به معاونت بازرگانی خارجی جهت تکمیل فرم ثبت سفارش.
3. اخذ مجوز و ورود طبق جدول مقررات صادرات و واردات از سازمانهای مربوط.
4. مراجعه به شرکت بیمه و اخذ بیمه نامه.
5. ثبت سفارش در بانک واسطه معامله.

وارد کنندگان پس از مطالعه مقررات و آیین نامه و بخشنامه های مربوط به ورود کالا و کسب اطلاعات از سازمانهای مربوطه و اطمینان اینکه به کالای مورد نظر اجازه ورود خواهند داد با فروشنده کالا در خارج به وسیله فاکس، تلفن و یانماینده او در داخل کشور تماس حاصل می نماید تا از شرایط فروش کالای مورد سفارش خود از قبیل بهای واحد کالا، تاریخ، تحویل، تاریخ حمل و . . . کسب اطلاع حاصل نماید.

 مذاکره با فروشنده کالا (NEGOTIATION  ): خریدار پس از مکاتبه و مذاکره با فروشنده یا نماینده او در صورت به توافق رسیدن با آنها پروفرما دریافت می‌نماید.

مطالبی که در پروفرما ذکر می‌شود:

ORIGIN   - نشان می دهد که کالا ساخت چه کشوری است.

PAYMENT  - نحوه پرداخت بهای کالا را توضیح می دهد.

نحوه پرداخت ممکن است نقدی و یا از طریق اعتبار اسنادی یا براتی باشد.

VALIDITY  - مشخص کننده این است که پروفرما تا چه تاریخی اعتبار دارد.

اگر بعد از این تاریخ در بانک ثبت سفارش گردد امکان دارد که فروشنده کالا شرایط اعلام شده قبلی را نپذیرد.

TRANSPORT  - نوع وسیله حمل و نقل در این قسمت ذکر می گردد. در بعضی از پروفرمها اجازه داده می شود حمل کالا قسمت به قسمت انجام شود.

PRICE  - قیمت کالا: گاهی قیمت کالا به صورت:   (F.O.B  ) - (C.I.F) - (C  . &.F  ) بیان می شود.